Οι ΜΚΟ δεν είναι μια υπόθεση καινούργια. Υπήρξαν και στο παρελθόν, για ένα διάστημα μπήκαν σε δεύτερο πλάνο και τώρα σε περιόδους κρίσης επανεμφανίστηκαν.
Αυτό όμως δεν αφορά όλες τις ΜΚΟ και δεν αφορά όλες τις χώρες. Στο λεγόμενο τρίτο κόσμο υπήρχαν, δρούσαν και παρέμβαιναν σε ζητήματα που αφορούσαν την καθημερινότητα των λαών που η λεηλασία του πλούτου των χωρών τους -από τους ιμπεριαλιστές με την συνεργασία των ντόπιων εξαρτημένων εξουσιών- τους οδηγούσε στην απόλυτη εξαθλίωση .
Οι δραστηριότητες των ΜΚΟ αφορούν όλες τις πτυχές της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Παλιότερα ασχολούνταν με περιβαλλοντικά θέματα, με το να παρεμβαίνουν στις λεγόμενες εμπόλεμες ζώνες ή φτωχές χώρες ως αρωγοί στους λαούς που υποφέρουν από τη διείσδυση των ιμπεριαλιστών, πολιτική, οικονομική και στρατιωτική και πάντα με τη συνεργασία των ντόπιων αστικών τάξεων. Η παρέμβασή τους πάντα ήταν στη λογική της απάλυνσης του πόνου, μακριά υποτίθεται από ανάμειξη στη πολιτική, την καταγγελία δηλαδή της πολιτικής της εξαθλίωσης των λαών. Βέβαια, το «μακριά από την πολιτική» δεν τις εμπόδιζε πολλές φορές να παίρνουν θέση απέναντι σε επαναστατικά και άλλα κινήματα που στρέφονταν και στρέφονται κατά της καταστροφής χωρών και λαών.
Τέτοιες ΜΚΟ έδρασαν για παράδειγμα στο Νεπάλ κατά τη διάρκεια του επαναστατικού πολέμου οι οποίες καταδίκαζαν τη βία, τη συμμετοχή στο πόλεμο ανηλίκων κάτω από τα δεκαοχτώ και έφτιαχναν ντοκιμαντέρ όπου στη καλύτερη περίπτωση να έδειχναν κάποιες σκηνές βίας από την πλευρά των κυβερνητικών δυνάμεων. Το κυρίαρχο, ωστόσο, ήταν και θα είναι η φρίκη που τους προκαλεί η επαναστατική βία από την πλευρά των λαϊκών δυνάμεων που και αδικαιολόγητη είναι αλλά και εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να αποφευχθεί αν υπήρχε καλή θέληση και διάθεση για διάλογο. Βεβαίως πίσω από την φιλανθρωπική βιτρίνα δεν έλειπαν και δε λείπουν οι πολιτικές παρεμβάσεις οι οποίες με όπλο τις «κινηματικές» διασυνδέσεις εκβίαζαν για αποφάσεις υπέρ των ιμπεριαλιστών και σκλήρυνσης απέναντι στο επαναστατικό κίνημα.
Από εκεί και πέρα απλώνεται η γκάμα των δραστηριοτήτων των ΜΚΟ σε όλα τα ζητήματα. Από τη διατροφή μέχρι την εκπαίδευση και τα δημοκρατικά δικαιώματα, τα θέματα υγείας και τα περιβαλοντολογικά αυτών των λαών και χωρών. Δραστηριότητες οι οποίες στηριγμένες στο ιδεολόγημα της «κοινωνίας των πολιτών» καλούν τους «πλούσιους» Ευρωπαίους και Βορειοαμερικάνους «πολίτες» να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να συνδράμουν με τον οβολό τους για το χτίσιμο σχολείων, νοσοκομείων ή ιατρικών κέντρων, να φροντίσουν για τη διατροφή ολόκληρων πληθυσμών ή και για το μεγάλωμα παιδιών δια της υιοθεσίας από …απόσταση. Σε όλες τις περιπτώσεις ως χορηγοί και αρωγοί παρουσιάζονται μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους αντίστοιχους τομείς. Σε όλες τις περιπτώσεις το ιδεολογικό περίβλημα είναι ένα. Ότι την ευθύνη για την κακή τους ζωή την έχουν οι ίδιοι οι λαοί, ότι η υπόθεση βελτίωσής της είναι κατά βάση ατομική υπόθεση και φυσικά η λεγόμενη Δύση δεν έχει καμιά ευθύνη για την κακή τους τη μοίρα μιας και αυτή, είτε μέσω των κρατών είτε μέσω ΜΚΟ και άλλων πρωτοβουλιών, κάνει ότι μπορεί για να βοηθήσει. Και σε όλες τις περιπτώσεις, τα αίτια που προκαλούν λιμούς, περιβαλλοντολογικές καταστροφές, θανάτους και γενοκτονίες, φτώχια και εξαθλίωση μένουν στο απυρόβλητο. Συνήθως φταίει η κακή τους η μοίρα ή στη καλύτερη περίπτωση, όταν τα πράγματα δεν μπορούν να καλυφθούν, οι κακές επιλογές στελεχών ή εταιριών σε κάθε είδους παρεμβάσεις και επεμβάσεις που κατά τα άλλα όμως είναι δικαιολογημένες.
Αυτού του είδους οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις θα λέγαμε ότι είναι η βιτρίνα της υπόθεσης. Υπάρχουν και άλλες, λιγότερο γνωστές, οι οποίες στο όνομα των καλών σχέσεων χωρών και λαών παρεμβαίνουν είτε απευθείας σε κυβερνήσεις μεταφέροντας τις επιταγές των χωρών από τις οποίες προέρχονται είτε συμμετέχουν σε κινήματα, αφού δεν μπόρεσαν να αποτραπούν οι κινήσεις των μαζών, για να τα κατευθύνουν σε πολιτικές που να εξυπηρετούν τους ιμπεριαλιστές και τα ντόπια φερέφωνά τους. Τέτοιες περιπτώσεις υπήρξαν στη Γιουγκοσλαβία κατά τη διάρκεια των πολέμων του διαμελισμού της. Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν η λεγόμενη νεολαιίστικη οργάνωση με το όνομα Otpor! η οποία συμμετείχε ενεργά στις κινητοποιήσεις κατά του Μιλόσεβιτς, υιοθετήθηκε ως κινηματικό παράδειγμα και από πολλούς της δικής μας αριστεράς, και αποδείχτηκε ότι τελικά χρηματοδοτούνταν από τις ΗΠΑ και από ιδρύματα που σκοπός της δημιουργίας τους είναι οι κοινωνικές και πολιτικές παρεμβάσεις ως και η κατασκοπεία.
Μη
κυβερνητικές οργανώσεις φυσικά υπάρχουν και στη χώρα μας. Η ύπαρξη
πολλών από αυτές, οι διασυνδέσεις τους και η χρηματοδότησή τους έχει
ξεσηκώσει ένα μπαράζ δημοσιευμάτων και καταγγελιών τους τελευταίους
μήνες στα πλαίσια της συνολικότερης σκανδαλολογίας που επικρατεί στην
κεντρική πολιτική σκηνή εδώ και καιρό. Στα πλαίσια του ενδοαστικού
ανταγωνισμού, θα λέγαμε εμείς, που δεν είναι καθόλου άσχετος με τον
ανταγωνισμό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ΗΠΑ και Ε.Ε., για τον έλεγχο
των εξελίξεων στη χώρα μας. Έχουμε έτσι το -κατά πολλούς παράδοξο- η κυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ να βγάζει στη φόρα «σκάνδαλα» χρηματοδοτήσεων ΜΚΟ κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, των χρόνων που υπουργοί εξωτερικών ή πρωθυπουργοί ήταν οι Γ. Παπανδρέου, Ν. Μπακογιάννη και Κ. Καραμανλής. Καταγγέλλεται ότι επί των ημερών τους έρεε άφθονο το χρήμα σε ΜΚΟ οι οποίες πέρα από τα φαινομενικά γελοία ονόματα δεν είχαν δήθεν ούτε καν αντικείμενο. Προς επιβεβαίωση όλων αυτών έρχονται και άρθρα του διεθνούς τύπου με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του Economist που με στοιχεία αναφέρεται στην 8χταετία 2000 – 2008, εστιάζοντας κυρίως μέχρι το 2004 όπου υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Γ. Παπανδρέου. Αναφέρεται σε εκατοντάδες ΜΚΟ που κύριο χώρο παρέμβασής τους είχαν τα Βαλκάνια και έπαιρναν πακτωλό χρημάτων.
Βέβαια σε όλα αυτές τις καταγγελίες και σε όλα τα δημοσιεύματα αυτό που λείπει είναι μια αναφορά έστω στο ρόλο αυτών των ΜΚΟ και τι έκαναν σε αυτές τις χώρες. Ποιες πολιτικές προωθούσαν, υπέρ ποιων λειτουργούσαν, τι σχέσεις είχαν με κυβερνήσεις, κόμματα ή και με κινηματικές καταστάσεις. Αναφέρουν μεν ότι αυτές οι οργανώσεις χρηματοδοτούνταν από το υπουργείο Εξωτερικών, δεν αναφέρονται όμως στους σκοπούς. Αυτούς μπορεί εύκολα να τους βρει κανείς ακόμη και στην ιστοσελίδα του εν λόγω υπουργείου, όπου γράφεται ότι μέσω του προγράμματος Hellenic Aid «η Ελλάδα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις που υπηρετούν απόλυτα τους Στόχους της Χιλιετίας και είναι συμβατές με τις προτεραιότητες της DAC, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την εθνική πολιτική». DAC είναι η Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοήθειας DAC του ΟΟΣΑ η οποία έχει καταρτίσει κατάλογο ΜΚΟ που μπορούν να παίρνουν μέρος σε αυτά τα προγράμματα. Προγράμματα που στόχος τους είναι οι «σύγχρονες μορφές εξωτερικής πολιτικής, όπως αυτή της αναπτυξιακής διπλωματίας, η οποία συνίσταται στην ανάληψη κοινής δράσης από τα προηγμένα κράτη και την κοινωνία των πολιτών, ώστε να αντιμετωπίζουν ριζικά τα σημαντικά παγκόσμια προβλήματα και να προλαβαίνουν τους κινδύνους που αυτά κυοφορούν εν τη γενέσει τους». Με χρηματοδότηση είτε από το ελληνικό κράτος, είτε μέσω διεθνών οργανισμών, είτε μέσω της κοινωνίας των πολιτών με «προγράμματα που εκτελούν ελληνικές ΜΚΟ». Κατά τα άλλα, μη …κυβερνητικές!
Το ποιες μορφές εξωτερικής πολιτικής και ποιους κινδύνους θέλει να προλάβει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών με οργανώσεις εγκεκριμένες και χρηματοδοτούμενες από τον ΟΟΣΑ, την Ε.Ε. αλλά και το ελληνικό κράτος δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται μεγάλη φαντασία να το κατανοήσει κανείς. Προώθηση και επιβολή των ιμπεριαλιστικών πολιτικών, πρόληψη για να μην πάρουν ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά οι αντιδράσεις των λαών. Ούτε θεωρούμε ότι είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία αυτών των οργανώσεων στήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν την περίοδο που υπουργοί Εξωτερικών ήταν άνθρωποι που θεωρούνται υποστηρικτές της μιας από της δύο πλευρές της διπλής εξάρτησης της χώρας, δηλαδή των ΗΠΑ. Ούτε είναι τυχαίο ότι οι καταγγελίες αυτές εστιάζουν σε πρόσωπα που θα μπορούσαν(;) να αποτελέσουν πρωταγωνιστές στη διαδοχή στους κύριους πολιτικούς οργανισμούς της αστικής πολιτικής σκηνής , ή και σε διάδοχα σχήματα, ενόψει και του αναμενόμενου εκλογικού τους καταποντισμού. Ο ενδοαστικός ανταγωνισμός, απόλυτα συνυφασμένος αν όχι και καθοδηγούμενος από τον ιμπεριαλιστικό, είναι ιδιαίτερα σκληρός απέναντι και στα καλύτερα παιδιά του στο όνομα του ποιος τελικά θα επικρατήσει.
Δυό λόγια και για την λεγόμενη «Κοινωνία των Πολιτών». Μια ιδέα που ταλαιπώρησε και ταλαιπωρεί την αριστερά και το λαϊκό κίνημα δεκαετίες τώρα. Μια ιδέα που προέρχεται από τα ιδεολογικά επιτελεία των ιμπεριαλιστών που την χρησιμοποιούν και για δικούς τους εσωτερικούς λόγους αλλά και για εξωτερικούς, που κάποιοι από την αριστερά θέλησαν να της δώσουν δήθεν άλλου είδους χαρακτηριστικά και να την παρουσιάσουν ως την σύγχρονη πρόταση απέναντι στην αποτυχία του «δογματισμού» του παρελθόντος και των επαναστάσεων που επίσης απέτυχαν.
Αυτή την ιδέα λοιπόν τη χρησιμοποιούν οι αστικές τάξεις σε χώρες όπως η Ελλάδα, που οι λαοί τους πλήττονται ιδιαίτερα από τη μεταφορά της κρίσης σε αυτούς, για να περάσουν την επίθεση στις κατακτήσεις τους όσο πιο αναίμακτα μπορούν, καναλιζάροντας τις όποιες αντιδράσεις και την οργή σε μονοπάτια «αυτοοργάνωσης» και ανάληψης της ευθύνης για την επιβίωση, την μόρφωση, την υγεία από τον ίδιο το λαό στα πλαίσια μια αλληλεγγύης χωρίς αγώνα, χωρίς αντίσταση απέναντι στις πολιτικές εξαθλίωσης. Τα τελευταία χρόνια έχουν στηθεί ΜΚΟ επί παντός επιστητού με πιο χαρακτηριστικές για το σκοπό τους τις λεγόμενες ΜΚΟ που αναλαμβάνουν τα Προγράμματα Κοινωφελούς εργασίας, προγράμματα απόλυτης εκμετάλλευσης και διαίρεσης των εργαζόμενων και στα οποία αναφερθήκαμε σε προηγούμενο φύλλο μας. Από εκεί και πέρα, πλάι στις παλιές γνωστές μας, έχουν ξεφυτρώσει κι άλλες στους χώρους της διατροφής, της εκπαίδευσης, της υγείας αλλά και του περιβάλλοντος. Οργανώσεις που στο όνομα της αλληλεγγύης φροντίζουν με την αρωγή δήμων, περιφερειών, υπουργείων, εκκλησίας αλλά και μεγαλοεκδοτών, τραπεζιτών, εφοπλιστών και βιομηχάνων να απαλύνουν τον πόνο των «αναξιοπαθούντων», χωρίς όμως αυτή η …απάλυνση να συνιστά δικαίωμα ή αφορμή για διεκδίκηση του οποιουδήποτε δικαιώματος. Θα πρέπει οι ολοένα και αυξανόμενοι εξαθλιωμένοι της κοινωνίας να νοιώθουν ευγνώμονες που έχουν έστω ένα πιάτο φαί, έστω ένα ρούχο ή μια ασπιρίνη και να μην αμφισβητούν τους υπεύθυνους που τους οδήγησαν στο να είναι εξαθλιωμένοι!
Δυστυχώς στη λογική της «κοινωνίας των πολιτών» κινούνται και οι διάφορες δομές αλληλεγγύης που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Δομές που μπορεί να μην έχουν τη μορφή των κλασικών ΜΚΟ αλλά η ιδεολογική τους αφετηρία και ο τρόπος που κινούνται δεν είναι και πολύ διαφορετικοί. Εξ άλλου το ίδιο το σύστημα δεν δίστασε ιδιαίτερα να τις υιοθετήσει μετατρέποντάς τες σε θεσμούς αντικατάστασης των έως τώρα πραγματικών δομών «παροχής υπηρεσιών» στο λαό ιδιαίτερα στο χώρο της υγείας και της παιδείας. Υπηρεσίες που καταχτήθηκαν με αγώνες στο παρελθόν και που αντί να καλεστεί ο λαός να τις υπερασπιστεί καλείται να τις αντικαταστήσει με υποκατάστατα.
Κλείνοντας, εμείς δεν θα αμφισβητήσουμε τις καλές προθέσεις ανθρώπων που συμμετέχουν στις ΜΚΟ από μια διάθεση προσφοράς και αλληλεγγύης προς τους ανθρώπους που υποφέρουν είτε στη χώρα μας είτε σε άλλα μέρη του πλανήτη. Αυτό που επισημαίνουμε όμως είναι ότι ανεξάρτητα των προθέσεων και των διακηρύξεων ο ιδεολογικός, πολιτικός και κινηματικός ρόλος αυτών των οργανώσεων δεν αλλάζει. Παραμένουν στα όρια του συστήματος, δεν το αμφισβητούν και τελικά καταλήγουν να μετατρέπουν την πραγματική αγωνιστική αλληλεγγύη σε φιλανθρωπία.
Προλεταριακή Σημαία
